กรุณาอ่านอย่างละเอียดและทำความเข้าใจในเนื้อหาเพื่อให้แผลหายได้อย่างสมบูรณ์


ข้อปฏิบัติหลังการผ่าฟันคุด

  1. กัดผ้าก๊อซไว้แน่นและนิ่งๆ ประมาณ 1 ชั่วโมง ด้วยแรงปานกลางเพื่อให้เลือดหยุด

  2. ห้ามบ้วนน้ำลายหรือเลือดออกมา เพราะแรงบ้วนจะทำให้เลือดไหลมากขึ้น เลือดหรือน้ำลายสามารถกลืนได้โดยไม่เป็นอันตราย
    หลังจากเอาผ้าก๊อซออกแล้ว ยังไม่ควรบ้วนปากทันที เพราะอาจทำให้เลือดไหลซ้ำ

  3. ห้ามเปลี่ยนผ้าก๊อซบ่อยๆ เพราะการวางผ้าก๊อซแห้งๆ ใหม่ลงไป อาจกระตุ้นให้เลือดซึมออกมาอีก

  4. หลังจากเอาผ้าออกแล้ว ให้ รับประทานยาตามที่ทันตแพทย์จัดให้ โดยไม่ต้องบ้วนปากซ้ำหรือกัดผ้าอีก

  5. แปรงฟันได้ตามปกติ โดยแปรงเบาๆ และบ้วนน้ำเบาๆ
    ห้ามบ้วนปากแรงแบบกลั้วปาก เพราะจะทำให้ก้อนเลือดที่ปิดปากแผลหลุด และอาจทำให้เลือดไหลอีก

  6. ห้ามใช้น้ำยาบ้วนปากทุกชนิด เพราะจะระคายเคืองแผล ทำให้แผลหายช้า

  7. รับประทานอาหารได้ตามปกติ เลือกชนิดที่ เคี้ยวง่าย ไม่ต้องออกแรงมาก และ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด

  8. ออกกำลังกายได้ แต่ไม่ควรออกแรงหนัก เพราะความดันเลือดที่เพิ่มขึ้นอาจทำให้เลือดไหลอีก

  9. ห้ามแคะแผล ด้วยคอตตอนบัดหรืออุปกรณ์ใดๆ เพราะจะรบกวนการหายของแผล และอาจทำให้ติดเชื้อได้


ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการหายของแผล

  • การหยุดไหลของเลือดจากแผลถอนฟันหรือผ่าตัด เกิดจากกลไกการแข็งตัวของเลือด ใช้เวลาประมาณ 5–10 นาที เลือดจะจับตัวเป็นก้อนปิดปากแผล ซึ่งอาจมีเลือดซึมจางๆ หรือได้กลิ่นคาวบ้าง ถือเป็นเรื่องปกติ

  • หากเลือดยังไม่หยุด สามารถกัดผ้าก๊อซชิ้นใหม่ โดยให้ชุบน้ำสะอาดพอหมาดก่อน เพื่อไม่ให้ซับเลือดมากเกินไป

  • ยาที่ได้รับจะประกอบด้วย

    • ยาแก้ปวด ให้รับประทานเท่าที่จำเป็น

    • ยาปฏิชีวนะ (ยาแก้อักเสบ) เพื่อป้องกันหรือรักษาการติดเชื้อ ต้องรับประทานให้ครบตามที่แพทย์สั่ง

  • การแปรงฟันช่วยให้ช่องปากสะอาดโดยไม่จำเป็นต้องใช้น้ำยาบ้วนปาก
    แต่ หากไม่แปรงฟันเลย อาจทำให้ปากไม่สะอาดและแผลเกิดการอักเสบได้

  • แผลที่ดีควรจะมี ก้อนเลือดขังอยู่ในเบ้ารากฟัน ซึ่งจะค่อยๆ เปลี่ยนเป็นเนื้อเยื่อปกติ
    ดังนั้น ห้ามบ้วนแรงหรือแคะแผล จนก้อนเลือดหลุดออก

  • หากแผลเป็นหลุมลึก อาจทำให้อาหารติดในแผลได้ แต่หากหลุมเล็กและมีเศษอาหารติดบ้าง ถือเป็นเรื่องปกติ ร่างกายจะซ่อมแซมได้เอง

  • ระหว่างแผลหาย อาจพบว่าแผลมี คราบสีเหลืองๆ ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อที่ร่างกายสร้างขึ้นมาเพื่อซ่อมแซม (เหมือนสะเก็ดแผล) ไม่ใช่หนอง และอาจมีกลิ่นเล็กน้อย ซึ่งจะหายไปเมื่อแผลหายสนิท

  • การประคบเย็นที่แก้ม สามารถช่วยลดอาการบวม ได้ในช่วง 48 ชั่วโมงแรก

  • อาการปวดมักเกิดขึ้นเพียง 1–2 วัน ไม่เกิน 3 วัน (ในกรณีถอนฟันธรรมดา)
    หากเป็นแผลผ่าตัดอื่นๆ อาจใช้เวลานานกว่า

  • ในช่วงแรกสามารถใช้ยาแก้ปวดได้ เมื่อแผลเริ่มดีขึ้น อาการปวดจะหายไปเอง
    หากยังรู้สึกปวดเล็กน้อยเมื่อลิ้นดุน ถือเป็นเรื่องปกติ และอาการมักหายไปใน ประมาณ 1 สัปดาห์

  • แผลจะหายสนิทภายใน 3–4 สัปดาห์