การดูแลแผลหลังทำ Gingival repositioning (การผ่าตัดศัลยกรรมเหงือก) เป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้แผลหายเร็วและป้องกันการติดเชื้อ โดยมีคำแนะนำหลัก ๆ ดังนี้

การดูแลสุขอนามัยในช่องปาก

ㆍ งดแปรงฟัน/ใช้ไหมขัดฟันบริเวณแผล: ในช่วง 7-10 วันแรกหลังผ่าตัด ควรงดแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟันบริเวณที่ทำการผ่าตัดโดยตรง เพื่อป้องกันไหมหลุดหรือแผลเปิด

ㆍ ทำความสะอาดแผลอย่างอ่อนโยน: ใช้สำลีก้านชุบน้ำยาบ้วนปากฆ่าเชื้อ (ตามที่ทันตแพทย์แนะนำ เช่น Chlorhexidine) เช็คทำความสะอาดบริเวณแผลอย่างเบามือ

ㆍบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ: หลังจาก 24 ชั่วโมงแรก สามารถบ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ (เกลือ 1 ช้อนชาผสมน้ำอุ่น 1 แก้ว) เบาๆ วันละ 2-3 ครั้ง เพื่อช่วยลดการอักเสบและฆ่าเชื้อ ห้ามบ้วนปากแรง ๆ หรือใช้หลอดดูดในช่วง 48 ชั่วโมงแรก เพราะอาจทำให้เลือดออกหรือแผลเสียหายได้

ㆍแปรงฟันส่วนอื่นตามปกติ: แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันในบริเวณอื่นที่ไม่ใช่แผลได้ตามปกติโดยระมัดระวัง

การจัดการอาการเจ็บและบวม

ㆍประคบเย็น: ในช่วง 24 – 48 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัด ให้ใช้ถุงน้ำแข็งห่อด้วยผ้าขนหนูประคบบริเวณแก้มด้านนอกข้างที่ผ่าตัด สลับกับการพัก (ประคบ 20 นาที พัก 20 นาที) เพื่อลดอาการบวม

ㆍรับประทานยาตามสั่ง: รับประทานยาแก้ปวดและยาปฏิชีวนะ (ถ้ามี) ตามที่ทันตแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัดจนหมด

ㆍหนุนหมอนสูง: ขณะนอนหลับ ให้หนุนหมอนให้ศีรษะอยู่สูงกว่าระดับหัวใจ เพื่อช่วยลดอาการบวม

ข้อควรหลีกเลี่ยงและกิจกรรม

ㆍงดกิจกรรมหนัก: พักผ่อนให้เพียงพอ และหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องออกแรงมาก เช่น การออกกำลังกายหนักๆ หรือยกของหนักในช่วง 2-3 วันแรก

ㆍงดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์: ควรหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์อย่างน้อย 3 วันหลังผ่าตัด เพราะอาจขัดขวางกระบวนการสมานแผลและเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ

ㆍหลีกเลี่ยงการสัมผัสแผล: ห้ามใช้ลิ้นดุน นิ้วมือ หรือวัตถุใด ๆ ไปสัมผัสบริเวณแผลผ่าตัดโดยเด็ดขาด

อาหารและการรับประทาน

ㆍ รับประทานอาหารอ่อน: ในช่วง 2-3 วันแรก ควรงดอาหารรสจัด เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด หรือร้อนจัด และเลือกรับประทานอาหารอ่อน ๆ ที่เคี้ยวได้ง่าย เช่น โยเกิร์ต ข้าวต้ม โจ๊ก ไข่ขยี้

ㆍเคี้ยวอาหารฝั่งตรงข้าม: พยายามเคี้ยวอาหารโดยใช้ฟันด้านที่ไม่ได้รับการผ่าตัด

ㆍหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง/เหนียว: งดอาหารแข็ง กรอบ หรือเหนียว ที่อาจติดบริเวณแผลหรือทำให้แผลเปิดได้ เช่น ถั่ว ข้าวโพดคั่ว

 

การนัดติดตามผล

ㆍ ไปตามนัดทันตแพทย์: หากมีการเย็บแผลด้วยไหมที่ไม่ละลาย ทันตแพทย์จะนัดมาตัดไหมภายใน 7-10 วัน หรือตามที่ทันตแพทย์แจ้ง

ㆍ ติดต่อทันตแพทย์ทันทีหากมีปัญหา: หากมีอาการเลือดออกมากผิดปกติ ปวดรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ หรือมีอาการบวมที่ชัดเจนและไม่ลดลง ควรรีบติดต่อทันตแพทย์ทันที