แก้ปัญหาลูกงอแง “คันเหงือก” เมื่อฟันซี่แรกจะขึ้น

เมื่อฟันน้ำนมซี่แรกกำลังจะขึ้น ลูกน้อยมักมีอาการคันเหงือก หรือเจ็บเหงือก ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่เจอได้ในเด็กทารกทุกคน แต่พ่อแม่หลายคนอาจกังวลและรับมือไม่ถูก เนื่องจากหนูน้อยมักร้องไห้งอแงตลอดเวลา นอนไม่ได้ หรือเอาอะไรต่อมิอะไรเข้าปากเพื่อกัดอยู่ตลอด จนพ่อแม่ห่วงว่าลูกน้อยของเราจะโอเคไหม… วันนี้ทาง TDH Dental เลยจะมาแบ่งปันเทคนิคการรับมือเมื่อลูกคันเหงือกเพราะฟันซี่แรกขึ้น ให้คุณพ่อคุณแม่มือใหม่ได้นำไปปรับใช้กัน

ลูกน้อยเริ่มมีฟันขึ้นเมื่อไหร่

โดยปกติลูกน้อยของเราจะเริ่มมีฟันซี่แรกขึ้นเมื่ออายุ 6 เดือน ซึ่งอาจเร็วหรือช้ากว่านั้น แต่โดยส่วนใหญ่จะไม่เกิน 12 เดือน และฟันน้ำนมจะทยอยขึ้นจนครบเมื่ออายุราวๆ 3 ปี อย่างไรก็ตาม หากอายุครบ 12 เดือนแล้วลูกยังไม่มีฟันขึ้น คุณพ่อคุณแม่ก็ควรพาลูกน้อยไปพบคุณหมอเพื่อหาสาเหตุ

อาการคันเหงือกขณะฟันเริ่มขึ้น

ขณะฟันกำลังขึ้น ขอบฟันจะค่อยๆ ดันเหงือกขึ้นมา ทำให้เด็กรู้สึกเจ็บ คันเหงือก เหงือกบวมแดง หรือระคายเคืองในปาก ซึ่งเป็นความรู้สึกใหม่ที่ทารกไม่คุ้นเคยมาก่อน หนูน้อยหลายคนจึงออกอาการหงุดหงิดงอแงให้เห็น โดยเฉพาะเมื่อฟันกรามขึ้น เด็กๆ อาจรู้สึกเจ็บเป็นพิเศษ เนื่องจากเป็นฟันซี่ใหญ่ที่สุด โดยพ่อแม่อาจลองเช็คดูได้ ด้วยการสังเกตว่าเหงือกของลูกมีสีซีดๆ และเมื่อจับดูจะรู้สึกว่ามีตุ่มแข็งๆ ดันขึ้นมา นั่นก็เป็นสัญญาณว่าฟันน้ำนมของลูกกำลังจะขึ้นแล้ว นอกจากนี้ ก็ยังมีสัญญาณหรืออาการอื่นๆ ที่เราสามารถสังเกตได้อีก ได้แก่

• ลูกงอแง หงุดหงิด หรือร้องไห้มากกว่าปกติ
• ลูกมีน้ำลายไหลออกมาเยอะตลอดเวลา
• ลูกอยากกัดทุกอย่างที่พบเห็น และชอบเอาสิ่งของใกล้มือเข้าปาก หรือบางครั้งก็กัดนิ้วตัวเอง
• ลูกจะอยากดูดนมแม่หรือดูดขวดนมมากกว่าปกติ หรืออาจเป็นในทางตรงกันข้าม คือไม่อยากดูดนมเลย เพราะรู้สึกเจ็บเหงือก
• ลูกอาจเบื่ออาหาร หรือนอนไม่หลับ
• เด็กบางคนอาจตัวร้อน และมีไข้ต่ำๆ ไม่เกิน 38 องศาได้

วิธีแก้อาการคันเหงือก คุณพ่อคุณแม่ควรรับมืออย่างไร

• พ่อแม่สามารถนวดเหงือกให้ลูกได้ โดยใช้นิ้วมือตัวเอง หรือใช้ผ้าชุบน้ำเย็นจัดมานวดเบาๆ ที่เหงือก เพราะความเย็นจะช่วยให้รู้สึกชา และช่วยลดความบวมของเหงือกได้
• หากลูกรู้สึกมันเขี้ยว พ่อแม่อาจหายางกัดหรือของเล่นสำหรับเคี้ยวที่ปลอดสาร BPA มาให้ลูกกัดเล่น ซึ่งนอกจากจะช่วยลดอาการคันเหงือกแล้ว การเคี้ยวยังช่วยให้เนื้อเยื่อเหงือกแยกตัว และทำให้ฟันโผล่ขึ้นมาได้ง่ายขึ้นด้วย
• การนำของเล่น ยางกัด หรือจุกหลอก ไปแช่เย็นก่อนนำมาให้ลูกกัด ก็เป็นอีกวิธีที่ช่วยลดอาการเหงือกบวมแดงได้เช่นกัน แต่ต้องระวังอย่าแช่ให้เย็นจัดเกินไป เพราะอาจทำให้เด็กปวดเหงือกยิ่งกว่าเดิมได้
• ในช่วงนี้ลูกจะมีน้ำลายไหลออกมามาก พ่อแม่จึงควรหมั่นใช้ผ้าเช็ดและทำความสะอาดให้ลูกบ่อยๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ลูกเกิดผดผื่นขึ้นที่ใบหน้า
• หากลูกรู้สึกเจ็บเหงือกมาก อาจใช้เจลหรือผงทาเหงือกถูเบาๆ เพื่อบรรเทาอาการได้
• หากลูกน้อยปวดเหงือกรุนแรง มีเหงือกบวมแดงอักเสบ และมีไข้ คุณพ่อคุณแม่ควรพาไปพบคุณหมอ ซึ่งคุณหมออาจจ่ายยาแก้ปวดสำหรับเด็กมาช่วยลดอาการด้วย

วิธีช่วยลูกน้อยเมื่อฟันเริ่มขึ้น

นอกเหนือจากวิธีการรับมือที่ว่ามาแล้ว สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรทำเพิ่มเติมเพื่อช่วยให้ฟันทารกขึ้นได้อย่างราบรื่น ได้แก่

• ให้ลูกดื่มน้ำมากๆ เพื่อชดเชยน้ำลายที่สูญเสียไปในขณะฟันกำลังขึ้น
• ทำความสะอาดช่องปากลูกโดยใช้ก๊อซหรือผ้าอ้อมชุบน้ำต้มสุกที่เย็นแล้ว เช็ดบริเวณเหงือก ลิ้น และกระพุ้งแก้ม วันละ 2 ครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้เหงือกอักเสบ และเพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีในระยะยาว
• เมื่อฟันซี่แรกของลูกโผล่พ้นเหงือกแล้ว พ่อแม่ควรรีบพาลูกไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็คสุขภาพฟันเบื้องต้น และรับคำแนะนำในการดูแลช่องปากอย่างถูกวิธี

ใครที่สนใจอยากปรึกษาปัญหาเกี่ยวกับฟันและช่องปาก สามารถทำนัดพบคุณหมอที่ TDH Dental มาพูดคุยปรึกษาปัญหาสุขภาพช่องปากกับทันตแพทย์โดยตรง เพียงเท่านี้การดูแลช่องปากและฟันก็กลายเป็นเรื่องง่ายและไม่ยุ่งยากอีกต่อไปแล้ว