ฟันแท้มีกี่ซี่ มีลำดับการขึ้นอย่างไร ต้องรอฟันแท้ขึ้นครบก่อนไหมถึงเริ่มจัดฟันได้

เมื่อถึงช่วงเวลาที่เด็กๆ เริ่มโต นอกจากร่างกายที่มีการเปลี่ยนแปลงแล้ว เรื่องของฟันเองก็เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างช้าๆ โดยเฉพาะในช่วงวัย 6 ปีขึ้นไปที่เด็กๆ จะเริ่มมีฟันแท้โผล่ขึ้นมาทนแทนฟันน้ำนมชุดเดิม หลังจากฟันน้ำนมหลุดจะเป็นช่วงที่คุณพ่อคุณแม่ต้องเฝ้าดูพัฒนาการของฟันแท้ของลูกอย่างใกล้ชิด เนื่องจากมีโอกาสเจอความผิดปกติได้ทุกเมื่อ เพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพช่องปากที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต คุณพ่อคุณแม่มือใหม่อาจเกิดความกังวลใจอยู่ไม่น้อย ด้วยอาการเจ็บปวดของลูก ไปจนถึงความไม่แน่ใจว่า ฟันแท้นั้นเป็นอย่างไร ต่างจากฟันน้ำนมแค่ไหน รวมถึงควรดูแลอย่างไร

ฟันแท้ Vs ฟันน้ำนม

ฟันน้ำนม คือ ฟันที่ซ่อนอยู่ใต้เหงือก และจะเริ่มขึ้นเมื่อเด็กมีอายุ 6 เดือน โดยจะเริ่มปรากฏขึ้นทีละซี่ และฟันน้ำนมนี้จะอยู่กับเด็กจนอายุประมาณ 6 – 7 ปี จากนั้นฟันน้ำนมก็จะค่อย ๆ หลุดไป และมีฟันชุดใหม่ขึ้นมาแทนที่นั้นก็ คือ ฟันแท้ ซึ่งฟันแท้เป็นฟันที่อยู่ใต้กระดูกขากรรไกรดันตัวขึ้นมานั่นเอง

ฟันแท้ คือ ฟันที่ขึ้นมาหลังจากฟันน้ำนมหลุดออกจากปาก มีทั้งหมด 32 ซี่ แบ่งเป็นฟันบน 16 ซี่ และฟันล่าง 16 ซี่ ซึ่งฟันแท้แต่ละซี่จะมีหน้าที่แตกต่างกัน เช่น ฟันหน้าใช้ตัดหรือกัดอาหาร ส่วนฟันเขี้ยวใช้ฉีกอาหารให้แยกออกจากกัน เป็นต้น

รูปร่างของฟันน้ำนมและฟันแท้ก็มีความแตกต่างกัน เมื่อฟันแท้ด้านหน้าของเด็กเริ่มขึ้น สังเกตเห็นได้ว่ามีรอยหยักเล็กๆ 3 หยัก ที่ด้านบนของซี่ฟัน รอยหยัก 3 รอยนี้ เป็นภาวะปกติที่เกิดขึ้นได้และจะค่อย ๆ หายไปในที่สุด หรือจะขอให้ทันตแพทย์ช่วยตะไบรอยหยักให้เรียบเสมอกันก็ได้

ฟันแท้จะขึ้นตอนลูกอายุกี่ปี

ฟันแท้ซี่แรกจะขึ้นต่อเมื่อเด็กมีอายุ 6 ปีขึ้นไป เป็นฟันแท้ที่ขึ้นมาอยู่ท้ายฟันกรามน้ำนมทั้ง 2 ซี่ หากฟันซี่แรกนี้เกิดผุขึ้นมา ย่อมส่งผลให้ฟันแท้อื่นๆ ขึ้นไม่ตรงตำแหน่งและกลายเป็นฟันซ้อน หรือฟันเก หลังจากนั้นฟันแท้จะทยอยเกิดขึ้นมาทดแทนฟันน้ำนมที่หลุดออกไป ซึ่งฟันแท้จะขึ้นตามมาอีกจำนวน 28 ซี่ เมื่อเด็กมีอายุ 12-13 ปี ต่อจากนั้นฟันจะไม่ขึ้นมาอีกจนถึงอายุ 18 ปี จึงมีฟันแท้อีก 4 ซี่ ขึ้นมาอีกจนครบ 32 ซี่

สำหรับฟันแท้ 4 ซี่สุดท้าย หรือ ฟันคุด นั้นเป็นฟันกรามทั้งหมดที่อยู่ข้างซี่ในสุด ไม่ได้ชิดติดกับฟัน 28 ซี่แรกและอาจเอียงออกจากแนวฟันทำให้เกิดช่องว่างขึ้น โดยทั่วไปหมอฟันเด็กจะแนะนำให้ถอนออก

ลำดับการขึ้นของฟันแท้

ฟันบน

• ฟันหน้าซี่กลาง เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 7-8 ปี
• ฟันหน้าซี่ข้าง เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 8-9 ปี
• ฟันเขี่ยว เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 10-12 ปี
• ฟันกรามซี่ที่ 1 เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี
• ฟันกรามที่ซี่ที่ 2 เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 12-13 ปี

ฟันล่าง

• ฟันกรามที่ซี่ที่ 2 เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-13 ปี
• ฟันกรามซี่ที่ 1 เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 11-12 ปี
• ฟันเขี่ยว เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี
• ฟันหน้าซี่ข้าง เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 7-8 ปี
• ฟันหน้าซี่กลาง เริ่มขึ้นตั้งแต่อายุ 6-7 ปี

การดูแลฟันแท้ที่ถูกต้อง

การขึ้นใหม่ของฟันแท้นั้นกินระยะเวลาที่ยาวนานตั้งแต่ช่วงวัยเด็กไปจนถึงวัยรุ่นเลยทีเดียว ดังนั้น ในช่วงเวลาที่เป็นฟันชุดผสมเช่นนี้ จำเป็นต้องได้รับการดูแลมากเป็นพิเศษ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของชุดฟันอาจทำให้ลักษณะของฟันมีความแตกต่างไป การดูแลฟันแท้ที่ขึ้นใหม่จึงเป็นหน้าที่ของคุณแม่คุณแม่ที่จะช่วยกันปูพื้นฐานการทำความสะอาดฟันที่ถูกต้องให้ลูกน้อย ตามคำแนะนำของทันตแพทย์ ดังนี้

1. หมั่นแปรงฟัน 2 เวลาเช้า-เย็นด้วยวิธีที่ถูกต้อง

พ่อแม่ควรควบคุมให้เด็กๆ แปรงฟันทุกวันอย่างน้อย 2 ครั้ง เช้า-เย็น หรือแปรงฟันหลังรับประทานอาหารอย่างเป็นประจำ เพราะเศษอาหารเป็นสาเหตุของคราบหินปูนและฟันผุได้

2. เลือกใช้แปรงสีฟันที่เหมาะสม

ไม่ควรใช้แปรงสีฟันผู้ใหญ่ในการแปรงฟัน คุณพ่อคุณแม่ควรเลือกแปรงสีฟันที่เหมาะสมกับวัยของลูก เพื่อให้ทำความสะอาดได้ดี ทุกซอกซอนกำจัดคราบแบคทีเรียได้หมดจด พร้อมอ่อนโยนต่อเหงือกและฟันมากเป็นพิเศษ

3. ใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์

ยาสีฟันที่มีส่วนประกอบเป็นฟลูออไรด์ สามารถช่วยลดโอกาสในการเกิดฟันผุได้ นอกจากนี้ยังทำให้ฟันมีความทนต่อสภาวะกรดได้ดียิ่งขึ้น และช่วยเสริมกระบวนการคืนแร่ธาตุ

4. พบทันตแพทย์เป็นประจำ

การเข้าพบทันตแพทย์ถือเป็นเรื่องสำคัญที่ขาดไม่ได้ โดยเด็กๆ ควรได้รับการตรวจสุขภาพเหงือกและฟันทุกๆ 6 เดือน เพื่อให้แน่ใจว่า สุขภาพภายในช่องปากจะแข็งแรง ไม่มีฟันผุ หรือหินปูนที่จะทำให้เกิดโรคเกี่ยวกับเหงือกและฟันอื่นๆ ตามมา

ที่ TDH Kids สามารถจัดฟันได้แต่มีฟันแท้ซี่แรก

สำหรับที่ TDH Kids เมื่อคุณหมอตรวจพบการเรียงตัวของฟันหรือการสบฟันที่ผิดปกติที่จำเป็นต้องแก้ไขด่วน เช่น ฟันล่างสบคร่อมฟันบน ฟันซ้อนเกรุนแรง ฟันกัดเบี้ยว หรือฟันบนที่ยื่นมากผิดปกติ การเข้ารับการจัดฟันตั้งแต่เด็ก โดยอายุประมาณ 6 – 12 ปี หรือสามารถรับการจัดฟันได้ตั้งฟันแท้ซี่ที่ 1 เริ่มขึ้น โดยเริ่มมีฟันแท้เริ่มขึ้นร่วมกับฟันน้ำนม จะช่วยให้แก้ไขปัญหาของฟันได้ง่ายกว่า หากรอแก้ไขเมื่อฟันแท้ขึ้นครบ อาจทำให้สภาพฟันไม่สมบูรณ์และแก้ไขได้ยากเมื่อโตขึ้น อาจทำให้เกิดฟันผุ โรคเหงือก ฟันสึกผิดปกติ เหงือกร่น การเจริญเติบโตของขากรรไกรไม่เป็นไปตามปกติ หรืออาจเกิดการละลายของกระดูกที่รองรับฟัน

คุณพ่อคุณแม่สามารถพาลูกๆ เข้ามาปรึกษาทันตแพทย์เรื่องปัญหาฟันก่อนได้ ที่ศูนย์ทันตกรรมเด็ก TDH Kids สาขาปุณณวิถี (อาคารเดียวกับ TDH Dental สาขาปุณณวิถี) หรือถ้าต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติม สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ เบอร์ 02-744-7114 และ 089-744-7114