ทำความรู้จักกับการถอนฟันกราม ฟันซี่สำคัญในช่องปากของคุณ
แค่พูดถึงการถอนฟันกราม หลาย ๆ คนก็เกิดความกังวลใจตั้งแต่แรกเริ่ม เพราะอาจคิดว่าเป็นฟันซี่ใหญ่กว่าฟันอื่น ๆ อีกทั้งยังเป็นฟันที่มีหน้าที่หลักในการบดเคี้ยวอาหาร จึงอาจทำให้รู้สึกเจ็บกว่าการถอนฟันซี่อื่น ๆ แต่หากคุณเลือกถอนฟันกรามกับทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็จะทำให้การถอนฟันกรามไม่น่ากลัวอย่างที่คิด วันนี้เราเลยพาทุกคนมาทำความรู้จักการถอนฟันกรามให้ลึกซึ้งกว่าที่เคยกัน
การถอนฟันกราม คืออะไร ?
การถอนฟันกราม คือ การนำฟันกรามซี่ที่ทันตแพทย์พิจารณาแล้วว่าไม่สามารถให้การรักษาทางทันตกรรมด้านอื่นได้ เช่น การอุดฟัน การรักษาคลองรากฟัน โดยฟันซี่นั้นอาจมีอาการฟันผุรุนแรงจนการรักษาไม่สามารถทำได้ รวมถึงสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ต้องถอนฟัน เช่น โรคเหงือก รากฟันมีหนองและอุบัติเหตุจนฟันโยก และการถอนฟันจะทำกรณีผู้ที่มีความจำเป็นเท่านั้น จึงควรทำกับทันตแพทย์ในโรงพยาบาลหรือคลินิกทันตกรรมที่มีมาตรฐาน และต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
ฟันกราม มีกี่แบบ
ฟันกราม (Molar Tooth) คือ ฟันที่งอกขึ้นอยู่ท้ายสุดของแถวฟัน ทั้งแถวบนและแถวล่าง ซึ่งจะมีขนาดใหญ่และมีความแข็งแรงกว่าฟันซี่อื่น ทำหน้าที่ในการบดเคี้ยวอาหาร และเนื่องจากฟันกรามเป็นฟันแท้ ถ้าหักหรือถอนไปแล้วจึงไม่มีการงอกขึ้นมาใหม่ทดแทนฟันซี่เดิม โดยฟันกรามแบ่งเป็น 2 ชนิด ได้แก่
1.ฟันกรามน้อย (Premolar Teeth)
ฟันกรามน้อย ลักษณะของฟันกรามน้อยจะมีรูปร่างกลมและเล็กกว่าฟันกรามธรรมดา ทำหน้าที่ฉีกอาหารเป็นชิ้นเล็กๆ และบดเคี้ยวอาหาร มีจำนวน 8 ซี่ บน 4 ซี่ ล่าง 4 ซี่
2.ฟันกรามธรรมดา (Molar Teeth)
ฟันกรามธรรมดา มีหน้าที่หลักคือการบดเคี้ยวอาหาร มีจำนวน 12 ซี่ บน 6 ซี่ ล่าง 6 ซี่ โดยจะนับจากซี่ในสุดเป็นฟันกรามซี่ที่ 3 เรียงออกมาฝั่งละ 3 ซี่ แล้วก็ต่อด้วยฟันกรามน้อยซี่ที่ 2
ขั้นตอนการถอนฟันกราม
การถอนฟันกรามนั้นไม่ได้มีขั้นตอนที่แตกต่างจากการถอนฟันซี่อื่น แต่อาจมีเทคนิคการถอนตามลักษณะของฟัน โดยมีขั้นตอนดังนี้
- ก่อนที่จะทำการถอนฟัน ทันตแพทย์จะตรวจประวัติทางการแพทย์ และประวัติทางทันตกรรมอย่างละเอียด ตรวจความผิดปกติของฟันกราม แล้วเอกซเรย์ฟัน เพื่อประเมินระดับความยุ่งยากของการถอนฟัน ว่าต้องส่งต่อให้ศัลยแพทย์ช่องปาก หรืออาจจำเป็นต้องได้รับการถอนฟันที่โรงพยาบาลหรือไม่
- ตรวจวัดความดัน
- ทันตแพทย์จะฉีดยาชาบริเวณรอบ ๆ ฟันที่จะถอน
- เมื่อยาชาออกฤทธิ์ ทันตแพทย์ก็เริ่มกระบวนการถอนฟันกราม ตามเทคนิคที่เหมาะสม
- หลังจากนำฟันกรามออกมาได้ บางครั้งทันตแพทย์อาจมีการเย็บแผลเพื่อปิดขอบเหงือกเหนือแผล ซี่งไหมที่ใช้เย็บมักใช้แบบละลาย
ผลข้างเคียงของการถอนฟันกราม
โดยทั่วไปผลข้างเคียงของการถอนฟันกรามเกิดได้ไม่บ่อย และโดยมากจะสามารถแก้ไขได้ โดยอาจมีอาการดังต่อไปนี้
- เลือดไหลไม่หยุด (Hemorrhage) เลือดไหลออกมาปริมาณมาก มีสาเหตุจากการไม่กัดผ้าก๊อซให้แน่นและนานพอ
- เกิดการฟกช้ำและห้อเลือด (Ecchymosis) เป็นอาการแผลช้ำที่เกิดขึ้นเป็นปกติจากเลือดซึ่งซึมอยู่ในผิวชั้นใต้เยื่อเมือก หรืออาจเกิดจากการที่ลักษณะของฟันที่ถอนหรือผ่าตัดนั้นทำได้ยาก จึงต้องใช้เวลานาน จนทำให้เนื้อเยื่อส่วนที่ถอนฟันช้ำกว่าปกติ อาการจะค่อยๆ หายไปในเวลา 7-14 วัน
- การติดเชื้อ อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น การทำความสะอาดแผลผ่าตัด หรือแผลถอนฟันในช่องปากไม่ดีพอ ถ้ามีอาการไข้ หนาวสั่น ควรรีบไปพบทันตแพทย์
- กระดูกเบ้าฟันอักเสบ (Alveolar Osteitis หรือ Dry Socket) มักพบบ่อยในการถอนฟันกรามล่างซี่ที่ 3 โดยอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การบาดเจ็บอย่างรุนแรงของกระดูกเนื้อเยื่อบริเวณฟันกรามระหว่างถอนฟันหรือผ่าตัด มีการติดเชื้อทำให้มีการละลายของลิ่มเลือดในกระดูกเบ้าฟัน
การดูแลตัวเองหลังถอนฟัน
- หลีกเลี่ยงการแปรงฟันบริเวณแผลที่ถอนหรือผ่าตัดโดยตรง
- หลีกเลี่ยงการกัดหรือเคี้ยวอาหารบริเวณจุดที่ถอนหรือผ่า
- งดบ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากทุกชนิด โดยสามารถใช้น้ำเกลือกลั้วเบาๆ ให้ทั่วปากได้หลังถอนฟันแล้ว 24 ชั่วโมง เพื่อช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียและช่วยลดการอักเสบ ทำให้ปากสะอาดและแผลหายเร็ว
- งดสูบบุหรี่และงดใช้หลอดดูดน้ำ เพราะอาจทำให้แผลหายช้า
- รับประทานอาหารอ่อน ไม่ร้อนหรือเย็นจนเกินไป งดอาหารที่แข็ง เหนียว กรอบ หรือรสจัด
- หากมีเศษอาหารติดบริเวณแผล ให้ใช้วิธีบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ ไม่ใช้สิ่งอื่น เช่น ไม้จิ้มฟัน หรือนิ้ว ไปแคะบริเวณปากแผลเด็ดขาด
ถอนฟันกรามกี่วันหาย ?
หลังจากการถอนฟันกราม 2-3 วัน อาการปวดจะค่อยๆ ดีขึ้น และไม่เกิน 1-2 สัปดาห์ จะสามารถทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ ทั่วไปได้ตามปกติ ยกเว้นกรณีกรอกระดูก อาจต้องดูอาการ 1-2 เดือน ให้แผลผ่าตัดหรือรอยแยกระหว่างเหงือกกลับมาปิดสนิทเป็นเนื้อเดียวกับเนื้อเยื่อในช่องปาก
การถอนฟันกรามที่คลินิกทันตกรรม TDH Dental ดำเนินการโดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน จึงสะอาด มีความปลอดภัย ไม่ติดเชื้อ อีกทั้งยังลดความกังวลในการถอนฟันกรามและเพิ่มความผ่อนคลาย รวมทั้งความรู้ที่ถูกต้องในการดูแลตัวเองหลังการถอนฟันกรามด้วย